هاست چیست؟ راهنمای ساده و کاربردی برای انتخاب بهترین هاست

خب، فرض کن می‌خوای یه وب‌سایت بزنی، مثلاً یه مغازه آنلاین، یه وبلاگ باحال یا حتی یه جای ساده که عکساتو به بقیه نشون بدی. بعد از اینکه یه اسم قشنگ واسه سایتت (همون دامنه) انتخاب کردی، حالا باید یه جایی پیدا کنی که فایلای سایتت، مثل عکسا، متن‌ها و کدها، اونجا ذخیره بشه. به این جای ذخیره‌سازی می‌گن **هاست**. بدون هاست، انگار خونه نداری که وسایلت رو توش بذاری! هاست مثل یه آپارتمان تو دنیای اینترنته که سایتت توش زندگی می‌کنه و هر کی بخواد می‌تونه با زدن آدرس سایتت، بیاد سراغش.

تو این مقاله قراره حسابی خودمونی درباره هاست حرف بزنیم: اینکه چیه، چطور کار می‌کنه، چه مدلایی داره و چطور باید یه هاست خوب بخری که بعداً پشیمون نشی. اگه تازه‌کار هستی و نمی‌دونی از کجا شروع کنی، نگران نباش، این متن واسه تو نوشته شده!

 هاست دقیقاً چیه؟

به زبون ساده، هاست یه تیکه از یه کامپیوتر خیلی قویه (بهش می‌گن سرور) که همیشه به اینترنت وصله و فایلای سایتت رو روش نگه می‌داره. این سرور مثل یه انبار دیجیتاله که هر وقت یکی آدرس سایتت رو تو مرورگرش (مثل کروم یا فایرفاکس) می‌زنه، می‌ره اون فایلا رو براش می‌فرسته تا سایتت رو ببینه. حالا این سرورا معمولاً تو شرکتایی هستن که کارشون ارائه خدمات هاستینگه. تو یه مقدار پول می‌دی، اونا یه تیکه از سرورشون رو بهت اجاره می‌دن.

هاست فقط یه فضای ذخیره‌سازی نیست، یه سری امکانات دیگه هم داره، مثل رم، پردازنده و پهنای باند (اینترنت پرسرعت) که باعث می‌شه. فکر کن انگار داری یه لپ‌تاپ اجاره می‌کنی، فقط این لپ‌تاپ همیشه روشنه و همه جای دنیا می‌تونن بهش وصل بشن.

این داستان هاست از وقتی اینترنت اومد شروع شد، حدودای سال ۱۹۹۱ که اولین وب‌سایت دنیا راه افتاد. اون موقعا هرکی می‌خواست سایت بزنه، خودش باید یه سرور راه می‌نداخت! بعداً شرکتا اومدن و گفتن: «بی‌خیال، تو سایتتو بساز، ما سرورو جور می‌کنیم!» مثلاً یه چیزی مثل Geocities تو سال ۱۹۹۵ اومد که هاست رایگان می‌داد، ولی خب کلی محدودیت داشت. بعدش هاست اشتراکی مد شد که ارزون بود، ولی یه کم سرعتش پایین می‌اومد چون چند تا سایت رو یه سرور بودن. حالا تو دهه ۲۰۱۰، هاست ابری اومد که دیگه معرکه‌ست! این مدل خیلی انعطاف‌پذیره و می‌تونی هر چقدر لازم داری منابع بگیری. تازه، این روزا با هوش مصنوعی و این حرفا، هاستا دارن باهوش‌تر و سبزتر (یعنی کمتر به محیط‌زیست ضرر می‌زنن) می‌شن.

 هاست به چه دردی می‌خوره؟

هاست انگار قلب تپنده سایتته. بدون اون، سایتت عملاً وجود نداره! وقتی یکی آدرس سایتت رو تو مرورگرش می‌زنه، مرورگر می‌ره سراغ سروری که هاستت روشه و فایلای سایتت رو ازش می‌گیره. این فایلا می‌تونن عکس، متن، کد، ویدیو یا هر چیزی باشن که سایتت رو تشکیل می‌دن.

هاست فقط واسه سایتای معمولی نیست. می‌تونی باهاش کلی کار دیگه هم بکنی:
– **فروشگاه آنلاین**: یه سایت فروشگاهی راه بندازی که جنساتو بفروشی.
– **ایمیل اختصاصی**: مثلاً یه ایمیل بسازی که به جای @gmail.com، آخرش @sitenameto.com باشه.
– **فایلای دانلودی**: یه جایی بسازی که بقیه بتونن ازت فایل دانلود کنن.
– **تست پروژه**: اگه برنامه‌نویسی، می‌تونی پروژه‌هاتو رو هاست تست کنی.
– **امنیت و سرعت**: هاست خوب باعث می‌شه سایتت سریع‌تر لود بشه و هک نشه.

خلاصه، هاست مثل یه خونه‌ست که نه‌تنها وسایلت رو نگه می‌داره، بلکه بهت کمک می‌کنه خونه‌ت رو قشنگ‌تر و امن‌تر کنی.

 اصطلاحات هاست که باید بشناسی

حالا که بحث هاست داغ شد، بذار یه چند تا اصطلاح مهم رو باهم چک کنیم که اگه یه جا شنیدی، نگی این دیگه چیه؟

– **DNS هاست**: مثل دفترچه تلفن اینترنته. آدرس سایتت (مثل www.misitenam.com) رو به یه کد عددی (IP) تبدیل می‌کنه که سرور بفهمه.
– **هاست‌نیم (Hostname)**: یه جورایی اسم سرورته که تو شبکه شناخته می‌شه.
– **رم هاست (RAM)**: حافظه موقت سروره. هر چی بیشتر باشه، سرور می‌تونه همزمان درخواستای بیشتری رو جواب بده.
– **فضای ذخیره‌سازی**: جایی که فایلای سایتت (عکس، ویدیو، کد) ذخیره می‌شن.
– **سی‌پی‌یو (CPU)**: مغز سروره. هر چی قوی‌تر باشه، سرور سریع‌تر کار می‌کنه.
– **کنترل پنل**: یه صفحه وب که بتونی باهاش هاستت رو مدیریت کنی، مثلاً فایل آپلود کنی یا ایمیل بسازی.
– **سیستم‌عامل هاست**: ویندوز یا لینوکس. هر کدوم برای یه سری سایت خاص بهترن.

فرق هاست و دامنه چیه؟

یه لحظه صبر کن، چون خیلیا هاست و دامنه رو قاطی می‌کنن. دامنه همون آدرس سایته، مثل www.example.com. این چیزیه که مردم تو مرورگر می‌زنن تا سایتت رو پیدا کنن. هاست ولی جاییه که فایلای سایتت اونجا ذخیره شدن. انگار دامنه آدرس خونه‌ته و هاست خود خونه‌ست که وسایلت توشه.

برای اینکه سایتت کار کنه، باید دامنه‌ت به هاستت وصل بشه. این کار با تنظیمات DNS انجام می‌شه. مثلاً وقتی یکی آدرس سایتت رو می‌زنه، DNS می‌گه: «اوکی، این سایت رو این سرور ذخیره شده، برو اونجا!»

می‌تونی هاست و دامنه رو از دو تا شرکت جدا بخری؟ آره، مشکلی نیست. فقط باید DNS دامنه‌ت رو تنظیم کنی که به هاستت وصل بشه. ولی اگه از یه شرکت بخری، مدیریتش راحت‌تره.

 هاست چطور کار می‌کنه؟

حالا بیا یه کم فنی‌تر بشیم، ولی قول می‌دم ساده بگم! وقتی یکی آدرس سایتت رو تو مرورگرش می‌زنه، یه سری اتفاق پشت صحنه می‌افته:

1. **زدن آدرس**: کاربر www.example.com رو تو مرورگر می‌نویسه.
2. **کار DNS**: DNS می‌ره دنبال این می‌گرده که این آدرس به کدوم سرور وصله. مثلاً می‌گه این سایت رو سروری با IP 192.0.2.1ه.
3. **اتصال به سرور**: مرورگر به سرور هاستت وصل می‌شه.
4. **پردازش درخواست**: سرور فایلای سایتت (مثل HTML، CSS، عکسا) رو برمی‌داره و اگه سایتت داینامیک باشه (مثل یه فروشگاه)، می‌ره از دیتابیس اطلاعات لازم رو می‌گیره.
5. **نمایش سایت**: مرورگر همه‌چیز رو می‌گیره و سایتت رو برای کاربر نشون می‌ده.

سرورا معمولاً تو دیتاسنترا (یه جور انبار بزرگ پر از سرور) نگه‌داری می‌شن که همیشه به اینترنت پرسرعت و برق وصلن. شرکتای هاستینگ این سرورا رو مدیریت می‌کنن و به تو اجاره می‌دن.

خودت می‌تونی سرور راه بندازی؟ آره، ولی خیلی دردسره! باید سرور بخری، اینترنت پرسرعت جور کنی، امنیتش رو تضمین کنی و… . واسه همین بیشتر آدما از شرکتای هاستینگ استفاده می‌کنن.

 اجزای مهم یه هاست خوب

وقتی می‌خوای هاست بخری، باید به چند تا چیز دقت کنی:

– **فضای دیسک**: چقدر جا داری برای ذخیره فایلا؟ اگه سایتت پر از عکس و ویدیوئه، باید فضای زیادی بگیری.
– **پهنای باند**: این یعنی چقدر داده می‌تونی تو یه ماه جابه‌جا کنی. اگه بازدیدکننده‌ت زیاده، پهنای باند زیاد لازم داری.
– **رم (RAM)**: برای سرعت پردازش درخواستا. رم بیشتر یعنی سایتت همزمان به آدمای بیشتری جواب می‌ده.
– **سی‌پی‌یو (CPU)**: برای محاسبات سرور. سایتای شلوغ به CPU قوی نیاز دارن.
– **دیتابیس**: جایی که اطلاعات سایتت (مثل پستا، کاربرا) ذخیره می‌شه. معمولاً از MySQL استفاده می‌شه.
– **ایمیل اختصاصی**: می‌تونی ایمیل با اسم دامنه‌ت بسازی (مثل info@example.com).
– **گواهی SSL**: این باعث می‌شه سایتت با https باز بشه و امن‌تر باشه. معمولاً شرکتا اینو رایگان می‌دن.

 لوکال هاست چیه؟

لوکال هاست یه جور سرور رو کامپیوتر خودته! مثلاً اگه می‌خوای سایتت رو قبل از آنلاین کردن تست کنی، می‌تونی با نرم‌افزارایی مثل XAMPP یا WAMP یه سرور رو سیستم خودت راه بندازی. آدرسش معمولاً 127.0.0.1 یا localhostه. خوبی لوکال هاست اینه که:
– بدون اینترنت کار می‌کنه.
– پول هاست نمی‌دی.
– جای خوبیه برای یادگیری و تست کد.

 کنترل پنلای هاستینگ

کنترل پنل مثل داشبورد ماشینته. باهاش می‌تونی هاستت رو مدیریت کنی بدون اینکه لازم باشه کد بزنی. چند تا کنترل پنل معروف:
– **cPanel**: خیلی محبوبه، ساده‌ست و همه‌چیز توش دم دستته. از مدیریت فایل تا نصب وردپرس.
– **Plesk**: برای ویندوز و لینوکس خوبه. یه کم شیک‌تره و برای سایتای مایکروسافتی مناسبه.
– **DirectAdmin**: سبک و ارزونه. برای سایتای کوچیک خوبه.

 چه هاستی بخرم؟

حالا که حسابی درباره هاست حرف زدیم، وقتشه بگیم چه هاستی به دردت می‌خوره. این بستگی به نیازت داره:
– **سایت کوچیک یا شخصی**: هاست اشتراکی ارزونه و برای شروع کافیه.
– **سایت فروشگاهی یا پربازدید**: هاست ابری یا پرسرعت بگیر که هنگ نکنه.
– **برنامه‌نویس یا طراح سایت**: نمایندگی هاست یا هاست اختصاصی به کارت میاد.
– **بودجه‌ت**: اگه پولت کمه، هاست اشتراکی یا حتی هاست رایگان تست کن، ولی انتظار معجزه نداشته باش.
– **پشتیبانی**: شرکتی بگیر که پشتیبانی 24/7 داره و سریع جواب می‌ده.
– **سرعت و امنیت**: هاستی بگیر که آپ‌تایم 99.9% داره و SSL رایگان می‌ده.

 هاست و سئو

هاست رو سئو (رتبه سایتت تو گوگل) هم اثر داره. اگه هاستت کند باشه یا هی قطع و وصل بشه، گوگل سایتت رو دوست نداره و رتبه‌ت میاد پایین. چند تا نکته:
– **آپ‌تایم**: هاستت باید همیشه آنلاین باشه.
– **سرعت**: سایتت باید سریع لود بشه.
– **موقعیت سرور**: اگه کاربرات ایرانی‌ان، هاست ایران بگیر که سرعتش بیشتره.

 انواع هاست

هاست مدلای زیادی داره، اینجا چند تا مهمشو می‌گم:
– **هاست اشتراکی**: ارزونه، ولی چون چند تا سایت رو یه سرورن، ممکنه کند بشه.
– **هاست اختصاصی**: کل سرور مال خودته، ولی گرونه.
– **هاست ابری**: خیلی باحاله، چون از چند تا سرور استفاده می‌کنه و قطعی نداره.
– **هاست وردپرس**: مخصوص سایتای وردپرسیه و بهینه شده.
– **هاست دانلود**: برای فایلای سنگین مثل ویدیو و نرم‌افزار.
– **هاست ایران یا خارجی**: اگه کاربرات ایرانن، هاست ایران بگیر. اگه بین‌المللیه، هاست اروپا یا آمریکا.

 جمع‌بندی

هاست همون خونه سایتته تو دنیای اینترنت. بدون هاست، سایتت جایی برای زندگی نداره. تو این مقاله سعی کردم همه‌چیز رو خودمونی بگم: از اینکه هاست چیه و چطور کار می‌کنه تا چه مدلایی داره و چطور یه هاست خوب بخری. اگه می‌خوای سایت بزنی، یه شرکت معتبر پیدا کن که پشتیبانی خوبی داشته باشه و هاستش سرعت و امنیت بالایی داشته باشه. ارزونی رو ول کن، چون ارزون معمولاً دردسر می‌شه!

—